7-13.03. – Tydzień Świadomości Endometriozy

Endometrioza jest chorobą o niewiadomej etiopatogenezie. Ocenia się, że jest przyczyną 80% przypadków bolesnego miesiączkowania i powodem niepłodności u 25-50% kobiet. W ostatnich latach coraz więcej badań naukowych wskazuje na związek diety w występowaniu i przebiegu choroby.

Jakie są główne doniesienia dotyczące diety w endometriozie?

1. Jedz ryby, wyeliminuj żywność typu fast – food

Ryby, zwłaszcza tłuste, morskie, są bogate w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega – 3. Poza rybami tłuszcze omega – 3 znajdziesz też w: oleju lnianym, oleju rzepakowym oraz orzechach włoskich i oleju z orzecha włoskiego. Jak dowodzą wyniki 12 letnich badań opublikowane przez Missmer i wsp. w 2010 roku, wśród kobiet spożywających źródła kwasów omega- 3 ryzyko rozwoju endometriozy było aż o 22% mniejsze. Odwrotne działanie mają tłuszcze trans, obecne w diecie głównie w utwardzanych margarynach, chipsach, kruchych ciastkach, słodyczach i żywności typu fast – food. Wśród kobiet, których dieta bogata była w tłuszcze trans, o 48% wzrosło ryzyko rozwoju endometriozy w porównaniu z grupą poprzednią. Zaobserwowano, że tłuszcze trans zwiększały stężenia wielu markerów zapalnych.

źródło: Missmer SA, Chavarro JE, Malspeis S, et al. A prospective study of dietary fat consumption and endometriosis risk. Hum Reprod 2010; 25: 1528-35. 

2. Jedz owoce i warzywa a ogranicz spożywanie czerwonego mięsa

Włoskie badania (Parazzini i wsp. 2004) dowodzą, że występowanie endometriozy jest częstsze wśród kobiet o częstym spożyciu czerwonego mięsa. Ryzyko zachorowania na endometriozę:

•zmniejszyło się o 70% w grupie jedzącej zielone warzywa,

•zmniejszyło się o 40% wśród kobiet jedzących świeże owoce,

•wzrosło 2-krotnie w grupie kobiet jedzących dużo wołowiny i innych rodzajów czerwonego mięsa,

•wzrosło 1,8-krotnie w grupie jedzącej dużo szynki. 

źródło: Parazzini F, Chiaffarino F, Surace M, et al. Selected food intake and risk of endometriosis. Hum Reprod 2004; 19: 1755-9.

3. Zwróć szczególną uwagę na źródła żelaza i magnezu w diecie

Endometrioza wiąże się z bolesnymi i bardziej obfitymi miesiączkami oraz drażliwością w 'te’ dni. Z tego względu w diecie nie powinno zabraknąć żelaza i magnezu. Najlepszym źródłem żelaza w diecie kobiet chorych na endometriozę będą np. żółtka jaja i suszone owoce (brzoskwinie). Drażliwość pomoże zmniejszyć dieta bogata w magnez obecny m.in. w: kaszy gryczanej, orzechach, suchych strączkowych, produktach pełnoziarnistych i kakao.

4. Dieta naładowana antyoksydantami

Szczególne znaczenie w profilaktyce endometriozy mają witaminy: A, E i C oraz cynk i selen. Wszystkie wymienione są silnymi antyoksydantami. Badania wskazują, że dieta bogata w żółte, pomarańczowe oraz czerwone warzywa i owoce (które obfitują w prowitaminę A) obniża ryzyko powstania endometriozy. Badania potwierdzają też wpływ poziomu witaminy E na obniżenie ryzyka występowania endometriozy. Dlatego w diecie kobiet chorych na endometriozę nie powinno zabraknąć produktów będących jej źródłem (m.in.: zarodki pszenne, produkty z pełnego ziarna, orzechy, nasiona, awokado). Te witaminy (A i E) znaleźć można także w olejach. Najlepiej zrobisz jeśli będziesz spożywać je na surowo (np. jako dodatek do sałatek). U kobiet z endometriozą obserwuje się częstsze bóle głowy, drażliwość i stany depresyjne niż u kobiet zdrowych. Cynk pozwala na uspokojenie emocjonalne związane z miesiączką, eliminację uczucia irytacji towarzyszącego cyklowi miesięcznemu. Źródło cynku w diecie stanowią pełnoziarniste produkty zbożowe, pestki, owoce morza, orzechy. Żywność ta bogata jest także w selen, na który również szczególną uwagę należy zwrócić w dietoterapii endometriozy.