Czy Wasze wspomnienia z wakacji mają powiązania kulinarne? Moje tak. Wyjeżdżając chcę zawsze poznać dany region od strony kulinarnej. Dlatego zawsze szukam miejsc z tradycyjną kuchnią i próbuję, próbuję, próbuję… I tak Hiszpania to dla mnie smak paelli z owocami morza, a Maroko to ostrygi i mięsny tagine z oliwkami.
Tym razem miejsce na blogu poświęcam moim wrażeniom kulinarnym z niedawnego pobytu w Chorwacji. Pierwszy raz miałam możliwość rozkoszowania się chorwacką kuchnią 7 lat temu. Kuchnia chorwacka to co najmniej kilka charakterystycznych dań, wśród nich są: ajvar, burek, ćevapčići, prsut. Dla mnie Chorwacja to przede wszystkim ryby, owoce morza, oliwki oraz figi. Podczas tegorocznego wyjazdu skosztowałam też lawendowego miodu – ma złoty kolor, świeży, intensywny smak i zapach lawendy – cudowny!
Ajvar
Czyli gęsty sos z papryki, bakłażana i czosnku. Czasem posiada też dodatek pomidorów. Sos idealnie sprawdza się do grillowanego mięsa czy ryb. Ja, przywieziony z Chorwacji ajvar, stosuję jako sos do kanapek. Ajvar występuje w dwóch odmianach: łagodnej i pikantnej. Zazwyczaj wybieram ten drugi. Jest bardzo ostry, intensywny w smaku.
Burek
Oczywiście nie pies, a tradycyjne ciasto. Burek można dostać we wszystkich chorwackich piekarniach. Jest to wielowarstwowe ciasto z nadzieniem. Burek nieco przypomina ciasto francuskie, jednak na jego szczęście jest mniej tłusty, a co za tym mniej kaloryczny i zdrowszy. Burek dostępny jest w różnych kombinacjach: na słono, słodko, mięsne, serowe, warzywne. Mi najbardziej przypadł do smaku burek ze szpinakiem i serem.
Ćevapčići
Jest to popularne w Chorwacji smażone danie mięsne z siekanej baraniny lub cielęciny, często z dodatkiem ziół. Ćevapčići kształtem przypominają małe kiełbaski pieczone na ruszcie. Podaje się je z pieczywem i surową, pokrojoną cebulą. Danie jest dość tłuste, mi nie przypadło do smaku, ale na pewno warto spróbować.
Figi
Po raz pierwszy zasmakowałam świeżych fig (zdjęcie) w Chorwacji 7 lat temu i zachwyciły mnie swoim smakiem. Drzewa figowe rosną w Chorwacji praktycznie na każdym kroku. I tym razem miałam możliwość zrywania fig prosto z drzewa. Są pyszne. Oczywiście dostępne są także figi suszone. Dość często widoczny jest na nich biały nalot – nie obawiaj się go, to cukier – świadczy o dobrej soczystości owocu. Ze względu na to, że suszone figi są bogate w cukier prosty, więc podnosza gwałtownie cukier we krwi, to nie są zalecane osobom z cukrzycą. Suszone figi dzięki obecności pestek, są najlepszym źródłem wśród owoców suszonych błonnika pokarmowego. Dlatego spożywanie suszonych fig jest pomocne przy poblemach z wypróżnianiem. Figi zawierają polifenole, które mają działanie przeciwnowotworowe oraz opóźniające procesy starzenia się organizmu. Suszone owoce zawierają wyjątkowo duże ilości wapnia (w 100g suszonych fig jest tyle wapnia co w szklance mleka!). Z tego powodu powinny po nie sięgnąć osoby, które nie tolerują lub z innych powodów nie spożywają nabiału (głownego źródła wapnia w diecie) oraz dzieci w okresie wzrostu i kobiety w okresie menopauzy. Figi to także źródło potasu, składnika mineralnego, który walczy z nadciśnieniem.
Prsut
Tajemnica smaku tej dalmatyńskiej szynki wieprzowej tkwi w specjalnym sposobie suszenia. Najważniejszą rolę odgrywa tu nadmorski wiatr, który dzięki równomiernym, silnym podmuchom powoduje dojrzewanie mięsa. Szynka ma bardzo charakterystyczny smak, na pewno warto jej spróbować. Ze względu na wysoką zawartość soli, nie zalecam częstego spożywania prsut przez osoby z nadciśnieniem i tym, które mają predyspozycje do obrzęków.
Ryby i owoce morza
Prawie każdy mieszkaniec chorwackich wysp i większość ludzi żyjących na wybrzeżu zajmuje się rybołówstwem i potrafi przyrządzać ryby i owoce morza na kilkadziesiąt różnych sposobów. Ryby przygotowywane są głównie na ruszcie. Zachęcam do spróbowania gatunków rzadko dostępnych w Polsce. Morskie ryby to doskonałe źródło kwasów omega – 3, które przeciwdziałają chorobom układu krążenia, mają działanie przeciwnowotworowe, wpływają na wzmocnienie odporności oraz biorą udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego. Popularne w Chorwacji sardynki (zdjęcie) zjadane z ośćmi są również doskonałym źródłem wapnia – budulca kości i zębów. Kwasy omega – 3 są zawarte również w owocach morza, które są bogate w cynk – minerał niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pierwiastek ten jest potrzebny do prawidłowej syntezy wielu hormonów, np. produkcji testosteronu. Cynk odpowiada za odczuwanie smaku i zapachu oraz odporność organizmu. Jeśli z różnych powodów wcześniej nie jadłeś owoców morza to wakacje w Chorwacji są doskonałym czasem by ich spróbować. Znam wiele osób, które przekonały się do owoców morza właśnie w Chorwacji. Szczególnie polecam ostrygi, krewetki i mule. Sama także mule pierwszy raz spróbowałam w Chorwacji i do dziś to jedno z moich ulubionych dań. Uwielbiam ugotowane z natką pietruszki i czosnkiem (zdjęcie).
