Jak kawa wpływa na zdrowie?
Umiarkowane spożywanie kofeiny nie wpływa negatywnie na zdrowie, więc spokojnie możesz pozwolić sobie na codzienną filiżankę kawy. A nawet więcej, możesz odnieść pozytywne skutki zdrowotne z picia kawy. Korzyści zdrowotne jakie uzyskujesz ze spożycia kawy wynikają z zawartości kofeiny oraz dużej ilości antyoksydantów.
1. FAKT: Kawa poprawia pamięć krótkotrwałą i zdolność koncentracji
Wielokrotnie potwierdzono, że kofeina podwyższa możliwości skupienia uwagi i wydłuża czas koncentracji. Wypicie filiżanki kawy lub herbaty jest często zalecane w celu zwalczenia uczucia senności u osób, które pracują intensywnie przez wiele godzin. Kofeina może również poprawiać pamięć i logiczne myślenie.
2. MIT: Kawa zwiększa ryzyko chorób serca
Badania wykazują, że spożycie kofeiny nie zwiększa ryzyka choroby niedokrwiennej serca ani nie podwyższa poziomu cholesterolu w surowicy krwi. Antyoksydantom zawartym w kawie przypisuje się nawet działanie zapobiegające chorobie niedokrwiennej serca. Rzeczywiście kofeina powoduje niewielki wzrost ciśnienia tętniczego, dlatego osoby z wysokim ciśnieniem tętniczym powinny zasięgnąć opinii swojego lekarza, czy mogą pić napoje zawierające kofeinę. Jednak porównując spożycie kawy w Polsce, które jest 2-4 krotnie niższe niż w innych krajach UE, oraz umieralność z powodu nadciśnienia, która jest najwyższa w Polsce spośród mieszkańców UE, wydaje się, że kofeina nie jest przyczyną wysokiego ciśnienia wśród naszego społeczeństwa. Winę należy zwalić na błędy w diecie (m.in. wysokie spożycie soli i tłuszczów).
3. FAKT: Spożycie kawy powinny ograniczać kobiety w ciąży
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca kobietom w ciąży spożywać nie więcej niż 300 mg kofeiny na dzień – ilość zawartą średnio w 3-4 filiżankach kawy. Jednak wyniki ostatnich badań (2013r.) przeprowadzonych przez grupę naukowców z Norweskiego Instytutu Zdrowia Publicznego wskazują, że na każde spożyte 100 mg kofeiny waga urodzeniowa dziecka spada o 21-28 gramów, a okres ciąży wydłużony zostaje o 5 godzin!
4. MIT: Kofeina przyczynia się do rozwoju osteoporozy
Faktem jest, że spożycie kofeiny może zwiększać utratę wapnia z moczem. Jednak wzrost wydalania wapnia nie jest duży i przy umiarkowanym spożyciu kofeiny (tj. 300mg dziennie) nie wpływa na gospodarkę wapnia w organizmie ani na gęstość kości. Najnowsze badania potwierdzają, że kofeina nie jest czynnikiem ryzyka wystąpienia osteoporozy, jeśli jednocześnie jest wystarczająca podaż wapnia z dietą. Dlatego, jeśli jesteś miłośniczką kawy (zwracam się szczególnie do kobiet, bo to właśnie nas częściej dotyka osteoporoza) powinnaś szczególną uwagę zwrócić na to by w Twojej codziennej diecie znalazły się źródła wapnia. Są to przed wszystkim: produkty mleczne, suche strączkowe (soja), wody mineralne wzbogacone w wapń i niektóre warzywa.
5. FAKT: Spożywanie kawy zmniejsza ryzyko chorób układu nerwowego
Badania wykazują, że kobiety, które piją 2 – 3 filiżanki kawy dziennie mają niższe ryzyko wystąpienia depresji nawet o 15% w stosunku do kobiet nie pijących kawy. Naukowcy dowodzą także, że osoby w średnim wieku, które piją codziennie 3- 5 kaw rzadziej chorują na chorobę Alzheimera niż osoby pijące 1 kawę dziennie lub nie pijące jej wcale.
6. MIT: Kawa zawsze spowoduje odwodnienie
Kawa nie odwodni pod warunkiem, że nie będzie stanowić głównego źródła płynów w Twojej diecie. Faktem jest, że kawa posiada właściwości diuretyczne, jednak są one stosunkowo niewielkie. Dlatego pamiętaj: nie gaś pragnienia kawą. Pijąc kawę pamiętaj o tym by pić inne płyny, takie, które nie zawierają kofeiny ( a przede wszystkim wodę). Niektórzy podają nawet, że na szklankę wypitej kawy powinny przypadać dodatkowe 2 szklanki wody. Podczas konsultacji wykonuję klientowi analizę składu ciała. Jeśli wyniki pomiaru wskazują na to, że organizm jest odwodniony, wtedy modyfikujemy ilość i jakość płynów w diecie (często też wtedy mocno ograniczamy udział kawy w jadłospisie).
7. FAKT: Kawa może powodować rozdrażnienie
Wypita w nadmiarze (powyżej 300mg kofeiny na dobę) może powodować rozdrażnienie, bóle i zawroty głowy, uczucie niepokoju, pogłębiać problem bezsenności. Część osób jest nadwrażliwych na działanie kofeiny i nawet umiarkowane jej spożycie może powodować wyżej opisane reakcje. Jeśli jesteś jedną z takich osób nie pij w ogóle kawy ani napojów zawierających kofeinę.
8. FAKT: Niektóre osoby powinny unikać kawy
Jeśli jesteś osoba nadwrażliwą na kofeinę (patrz pk.t 7) nie pij kawy lub wybierz tą bezkofeinową. Nie powinno się także stosować kawy w redukcji zmęczenia u osób przewlekle zmęczonych, ponieważ kofeina choć działa pobudzająco to nie redukuje zmęczenia. W dłuższej perspektywie u takich osób kawa (i inne napoje z kofeiną) mogą spowodować wycieńczenie organizmu. Część osób nie powinna pić kawy ani mocnej herbaty ze względu na towarzyszące dolegliwości, np. osoby chorujące na dnę moczanową i mające podwyższony poziom kwasu moczowego powinny wykluczyć jej spożycie. Kawa powoduje wzrost wydzielania kwasu solnego w żołądku, dlatego osoby z chorobą wrzodową czy chorobą refluksową, zgagą powinny jej unikać. Osoby mające anemię powinny zmniejszyć spożycie kawy, gdyż ta ogranicza wchłanianie jelitowe żelaza przyczyniając się do pogłębienia niedokrwistości. Jeśli przyjmujesz leki nie popijaj ich kawą, bo niektóre substancje mogą wejść w interakcje co skutkować może słabszym lub zmienionym działaniem leku (leki należy popijać tylko wodą).
Co znaczy umiarkowane spożycie kofeiny?
Umiarkowane spożycie kofeiny dla dorosłych oznacza dawkę nie przekraczającą 300 mg dziennie. Przeciętna ilość kofeiny w filiżance o pojemności 190ml kawy rozpuszczalnej to 75mg, w takiej samej ilości parzonej znajduje się przeciętnie 85mg kofeiny. W filiżanka 190ml czarnej herbaty dostarcza ok. 50mg kofeiny. Napoje energetyzujące to nawet 100mg kofeiny w 250ml. W 50g tabliczce czekolady znajdować się może od 5,5 – 35,5mg kofeiny.
REASUMUJĄC: Moim zdaniem nie ma potrzeby zupełnego wykluczenia z diety kawy u osób, którym filiżanka kawy sprawia przyjemność. Pod warunkiem, że nie należą one do grup opisanych w pkt 7 i 8. Wszystko z umiarem. Umiarkowane spożycie to 300mg kofeiny dziennie co daje max. ok. 3 -4 filiżanek kawy. Wiadomo: co za dużo to niezdrowo. Dane są bezwzględne i podają, że wypijając powyżej 7 filiżanek kawy na dobę jesteśmy narażeni nawet na halucynacje słuchowe i wzrokowe! Nie pochwalam nawyku picia kawy na czczo. Gdy pojawi się u mojego klienta, zawsze zmieniamy go na inny: na kawę, ale po śniadaniu. Na czczo wyjdzie Ci na zdrowie szklanka wody. Potem śniadanie i dopiero, gdy lubisz i masz ochotę, kawa. Tylko pamiętaj o tym by decydując się na kawę dostarczać organizmowi innych płynów oraz źródeł wapnia w diecie.
